Trong hệ thống máy bơm công nghiệp và dân dụng, phớt máy bơm đóng vai trò quan trọng trong việc làm kín trục quay, giúp máy hoạt động ổn định và không rò rỉ chất lỏng. Tuy nhiên, theo thời gian, phớt sẽ bị mài mòn do ma sát, hóa chất hoặc nhiệt độ, dẫn đến nguy cơ hư hỏng, giảm hiệu suất và tăng chi phí sửa chữa.
Việc bảo trì định kỳ không chỉ giúp phát hiện sớm các dấu hiệu hỏng hóc, mà còn kéo dài tuổi thọ phớt, tiết kiệm chi phí và duy trì hiệu quả vận hành cho toàn bộ hệ thống.
- Vì sao cần bảo trì định kỳ phớt máy bơm?
Phớt bơm thường làm việc trong điều kiện khắc nghiệt:
- Ma sát liên tục giữa hai mặt làm kín
- Môi trường nhiệt độ cao, hóa chất ăn mòn
- Áp suất cao và rung động thường xuyên
Nếu không bảo trì đúng cách:
- Phớt có thể rò rỉ chất lỏng ra ngoài
- Làm mòn trục và hư hỏng các linh kiện liên quan
- Dẫn đến ngừng máy đột ngột và gián đoạn sản xuất
Việc kiểm tra và bảo trì đúng lịch giúp phát hiện sớm các bất thường, từ đó xử lý kịp thời và tránh sự cố nghiêm trọng.
- Lịch bảo trì phớt máy bơm khuyến nghị
Mốc thời gian | Công việc cần thực hiện |
Hàng ngày / ca làm | Quan sát rò rỉ, âm thanh bất thường tại vị trí phớt |
Hàng tuần | Kiểm tra nhiệt độ, áp suất đầu ra – đầu vào |
Hàng tháng | Vệ sinh khu vực quanh trục bơm, kiểm tra vết cặn, bụi bám |
3 – 6 tháng/lần | Kiểm tra độ mòn phớt, độ cứng O-ring, lực ép lò xo |
12 – 18 tháng/lần | Thay phớt định kỳ, đặc biệt trong môi trường khắc nghiệt |
Lưu ý: Với các máy bơm chạy liên tục 24/7 hoặc làm việc trong môi trường hóa chất, tần suất kiểm tra nên tăng gấp đôi.
- Dấu hiệu phớt cần được kiểm tra hoặc thay mới
- Rò rỉ chất lỏng nhẹ hoặc liên tục
- Tiếng kêu lạ từ đầu trục bơm
- Nhiệt độ đầu bơm cao bất thường
- Thấy cặn đen, vết rạn hoặc bụi mòn từ mặt phớt
- O-ring bị cứng, nứt hoặc mất độ đàn hồi
Phát hiện sớm các dấu hiệu này sẽ giúp bạn chủ động thay thế phớt trước khi máy gặp sự cố nghiêm trọng.
- Quy trình bảo trì phớt máy bơm
Bước 1: Ngắt nguồn điện và đảm bảo an toàn
- Tắt máy bơm hoàn toàn
- Ngắt nguồn điện cấp vào
- Đảm bảo áp suất trong buồng bơm đã giảm về 0
Bước 2: Vệ sinh khu vực phớt
- Dùng khăn sạch lau khu vực quanh trục
- Dùng bàn chải mềm hoặc khí nén loại bỏ bụi bẩn bám lâu ngày
Bước 3: Quan sát dấu hiệu bất thường
- Quan sát bằng mắt thường rò rỉ, bụi mòn hoặc dấu vết nước/dầu
- Nếu có hiện tượng bất thường, tiến hành tháo cụm phớt kiểm tra
Bước 4: Kiểm tra cơ học
- Kiểm tra độ đàn hồi của lò xo
- Kiểm tra mặt phớt có bị trầy, nứt, xước không
- Kiểm tra độ bám và độ kín của O-ring
Bước 5: Lắp lại phớt hoặc thay mới
- Nếu mọi thứ vẫn còn tốt, vệ sinh sạch sẽ và lắp lại
- Nếu thấy mòn, rạn, hoặc cứng quá mức – thay phớt mới
Bước 6: Chạy thử và theo dõi
- Chạy máy bơm ở chế độ không tải 5–10 phút
- Quan sát có rò rỉ, rung lắc hoặc tiếng ồn bất thường không
- Nếu ổn định, đưa máy vào hoạt động bình thường
- Mẹo kéo dài tuổi thọ phớt máy bơm
- Không để bơm chạy khô: luôn đảm bảo có chất lỏng làm mát trong buồng bơm
- Dùng chất lỏng sạch: lọc bẩn, tránh cát, sỏi làm xước mặt phớt
- Chọn phớt phù hợp môi trường vận hành: đúng vật liệu với nhiệt độ, hóa chất
- Lắp đặt chuẩn kỹ thuật: tránh lệch trục, siết quá chặt hoặc quá lỏng
- Ghi chép lịch sử thay thế: theo dõi tuổi thọ phớt thực tế để lên kế hoạch thay mới
- Sử dụng cảm biến hỗ trợ giám sát phớt (nếu có thể)
Một số hệ thống hiện đại cho phép lắp thêm cảm biến đo:
- Nhiệt độ tại đầu trục
- Độ rung thiết bị
- Cảm biến rò rỉ (leak detector)
Việc ứng dụng các thiết bị này giúp giám sát liên tục và cảnh báo sớm các nguy cơ hỏng hóc, từ đó chủ động lên kế hoạch bảo trì hoặc thay thế trước khi sự cố xảy ra.
- Kết luận
Bảo trì định kỳ phớt bơm là công việc tưởng nhỏ nhưng có tác động rất lớn đến hiệu quả vận hành, độ an toàn và tuổi thọ của toàn bộ hệ thống máy bơm. Với quy trình đơn giản, công cụ dễ chuẩn bị, và một chút cẩn thận, bạn có thể tiết kiệm đáng kể chi phí và ngăn ngừa các rủi ro không đáng có.
Đừng để đến khi phớt rò rỉ mới xử lý – hãy chủ động kiểm tra, bảo dưỡng và thay thế đúng lúc để hệ thống của bạn luôn vận hành ổn định, an toàn và bền bỉ.
Click vào để xem chi tiế các loại phớt bơm